Een positieve ontwikkeling, maar tegelijkertijd brengen beverpopulaties ook conflicten met zich mee. Binnen Geonius hebben onze ecologen regelmatig te maken met projecten waarbij om de bever heen gewerkt moet worden. Onze ecoloog Raoul Rademakers licht in dit artikel toe wat dit dier kenmerkt en hoe wij onze opdrachtgevers adviseren over het vermijden van verstoring van de leefomgeving van dit bijzondere dier.
Verspreidingskaart bever. Bron: www.zoogdiervereniging.nl
Dammen en oeverholen
De bever is in staat om zijn leefgebied naar zijn hand te zetten. Het dier maakt dammen om de waterstand in zijn leefgebied omhoog te brengen. Zodoende heeft hij meer wateroppervlak en, watergangen beschikbaar om zich veilig zwemmend in zijn gebied te verplaatsen. Op het land is hij namelijk kwetsbaar. Bevers maken oeverholen waarvan de ingang zich onder water bevindt. Binnen hun territorium maken ze meerdere oeverholen. De gangen naar de kamer kunnen wel dertig meter lang zijn. Hieronder is een schematische voorstelling weergegeven.
Schematische voorstelling oeverhol. Bron: Bij12, kennisdocument bever.
Problemen oeverholen
Conflict met landgebruik naast watergangen en waterpartijen komt regelmatig voor. Tractoren en machines van boeren en onderhoudsmachines van het waterschap kunnen door het gegraaf wegzakken. Daarnaast kunnen de dammen zorgen voor een verhoging van de waterstand in gebieden waar dat niet gewenst is. Ook kan de veiligheid in het gedrang komen waar bevers dijken en waterkeringen ondergraven.
Ecologisch werkprotocol Eckeltsebeek
Het project ecobegeleiding Eckeltsebeek in de gemeente Bergen is een voorbeeld van een project waarbij onze afdeling Ecologie is betrokken in opdracht van Waterschap Limburg. Het waterschap wil het stroomgebied van de beek klimaatrobuust inrichten. Werkzaamheden bestaan uit het aanpassen van het beekprofiel en het vervangen van duikers en stuwen. Wij adviseren betrokken partijen, zoals de aannemer en het waterschap, over het vermijden van negatieve effecten op de bever en andere dieren of beschermde planten.
Voorafgaand aan de werkzaamheden hebben de ecologen van Geonius een schouw uitgevoerd om de beschermde planten, nesten en verblijfplaatsen van dieren vast te leggen. De waarnemingen worden vastgelegd en gedeeld met het waterschap en de aannemer. De werkzaamheden kunnen leiden tot het doden of verstoren van de beschermde bever en daarmee worden dan mogelijk verbodsbepalingen van de Wet Natuurbescherming (Wnb) overtreden. Daarom is een ontheffing Wnb in naam van Waterschap Limburg door ons aangevraagd. Bij de ontheffing hoort een ecologisch werkprotocol. Daarin staan ook de voorwaarden waar de partijen zich aan moeten houden.
Beverdam, project Eckeltsebeek
Voorafgaand aan de werkzaamheden moeten wij de bever ontmoedigen volgens de maatregelen die zijn opgenomen in de ontheffing. Zo worden voor de ingang van het oeverhol een aantal takken of staken stevig in de beekbodem geplaatst. Daarna wordt regelmatig gecontroleerd of de takken zijn weggeduwd of weg geknaagd. Als na een tijd blijkt dat het oeverhol niet meer in gebruik is, dan kunnen we het vrijgeven waarna de werkzaamheden op die plek kunnen plaatsvinden.
Staken voor ingang oeverhol. Foto genomen bij lage waterstand
Vragen?
Komt u tijdens de planning of uitvoering van werkzaamheden de bever tegen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met het ons team Ecologie. Samen kijken we naar oplossingen, zodat dit prachtige dier geen negatieve effecten ondervindt van onze handelingen.